ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
Θέλω να ξεκινήσω με το άρθρο 16, επειδή συζητείται πολύ, παρότι δεν είναι θέμα του νομοσχεδίου. Το 1998, σε πρόταση τότε της Νέας Δημοκρατίας ψήφισα υπέρ της αλλαγής του άρθρου 16. Και θέλω μιλώντας για αυτό, πω ότι αποτελεί και μια κριτική προς την παραδοσιακή αριστερά.
Γιατί ψήφισα υπέρ, λοιπόν. Θα σας διαβάσω τρεις φράσεις από μια ομιλία μου το 2008, όταν έγινε προ ημερησίας διάταξης συζήτηση για την παιδεία. «Σύντομα θα έχουμε χάος στο χώρο της ελληνικής παιδείας. Θα επιβληθεί ένα καθεστώς το οποίο δεν θα έχουμε ρυθμίσει εμείς, ως ελληνικό κράτος». Με το να μην αλλάζουμε το άρθρο 16 «κόβουμε τα χέρια του κράτους», αποποιούμαστε την ευθύνη μας και το δικαίωμά μας να ρυθμίσουμε έναν τομέα που σήμερα ελέγχεται από ιδρύματα εκτός Ελλάδας. Είναι απαραίτητο να βάλουμε τάξη στο λεγόμενο ιδιωτικό χώρο, να βάλουμε κανόνες. Όταν δεν έχεις κανόνες, όπως στην πολεοδομία, όπως στη μετανάστευση κ.λπ., έχεις αυθαιρεσία. Σε μια δίκαιη κοινωνία, θα πρέπει να υπάρχει έλεγχος της αυθαιρεσίας.»
Αυτός είναι ο βασικός λόγος που θεωρώ ότι θα έπρεπε να αλλάξει το άρθρο 16. Βεβαίως, το άρθρο 16 το ψήφισε η Νέα Δημοκρατία το 1995. Τότε, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει: «γιατί να μην υπάρχουν και κοινωνικοί φορείς που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν πανεπιστήμια;». Η ΓΣΕΕ, τα Επιμελητήρια, η ΠΑΣΕΓΕΣ, η αυτοδιοίκηση. Αλλά, βεβαίως, τότε η Νέα Δημοκρατία θεωρούσε ότι θα μπορούσε μέσα από την κρατική παιδεία, δηλαδή, τον έλεγχο του Υπουργείου πάνω στα πανεπιστήμια να μπορεί να ελέγξει πολιτικά ένα μεγάλο φοιτητικό κίνημα, ένα κύμα προοδευτισμού που εξέφραζε τότε η νεολαία και ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας.
Άρα, λοιπόν, έχετε πρώτα από όλα και εσείς της Νέας Δημοκρατίας ευθύνη για το ότι το άρθρο 16 εδώ και 50 χρόνια δεν έχει αλλάξει. Θα έπρεπε, λοιπόν, μιας και φέτος έχουμε το δικαίωμα ως χώρα και ως Κοινοβούλιο να προωθήσουμε συνταγματικές αλλαγές, να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία από την κυβέρνηση μέσα από διαβούλευση. Να πούμε ότι αλλάζουμε το άρθρο 16, να γίνει συζήτηση τι ακριβώς θέλουμε. Θα περάσει κάποιος χρόνος, γιατί χρειάζεται μια κοινοβουλευτική περίοδος, αλλά είναι ουσιαστικά λίγος ο χρόνος μπροστά στα 50 χρόνια που έχουν περάσει. Θα είναι όμως, πολύ πιο σωστό.
Αντί, λοιπόν, να ανοίξει η συζήτηση για το άρθρο 16 σοβαρά, με διαβούλευση, έρχεται η κυβέρνηση και άρον άρον προσπαθεί να νομιμοποιήσει ουσιαστικά κάποιες – δεν ξέρουμε τι θα είναι ακριβώς -, ιδιωτικές πρωτοβουλίες.
Δύο είναι οι απαντήσεις σχετικά με το γιατί το κάνει, έχω την εντύπωση.
Η πρώτη, είναι λόγοι εντυπωσιασμού. Άμα ρωτήσεις τον πολίτη, άμα ρωτήσεις τον κόσμο, σου λέει, α, τώρα θα γίνουν νέα πανεπιστήμια μη κρατικά κ.λπ., θα έχουμε δυνατότητες, θα έχουμε ευκαιρίες κ.λπ., κάτι το οποίο δεν είναι έτσι. Θα δημιουργηθούν νέες ανισότητες. Δεν ξέρω ποια πανεπιστήμια θα έρθουν από το εξωτερικό και τι είδους παραρτήματα θα κάνουν και ποια θα είναι ουσιαστικά η ποιότητά τους. Σαφώς, δεν θα λύσει το πρόβλημα της τριτοβάθμιας παιδείας, που θεωρώ ότι είναι άλλο.
Η δεύτερη, ο δεύτερος λόγος, είναι οι πιέσεις των λόμπι. Είναι μεγάλες οι πιέσεις των λόμπι ακριβώς διότι αφήσαμε αυτόν το χώρο όλα αυτά τα χρόνια χωρίς ρύθμιση και με τις απαγορεύσεις, να φτιαχτούν όλα αυτά τα μορφώματα. Έχουμε τα περισσότερα ιδιωτικά και κερδοσκοπικά ιδρύματα που ουσιαστικά κάνουν κάποια τριτοβάθμια εκπαίδευση – δεν ξέρω για την ποιότητά τους γιατί δεν ελέγχονται -, και η πίεση βεβαίως είναι μεγάλη.
Θεωρώ, όμως, μεγάλο λάθος το ότι η κυβέρνηση σπεύδει να υποκύψει σε αυτές τις πιέσεις, ενώ θα μπορούσε να κάνει μια σοβαρή δουλειά γύρω από το άρθρο 16, ώστε να υπάρξουν πραγματικοί κανόνες για το τι ακριβώς μπορεί να γίνει. Όπως σας είπα, θα δημιουργηθούν τεράστιες ανισότητες και αδικίες και θεωρώ ότι, μόνο αυτοί οι λόγοι είναι αρκετοί για να καταψηφιστεί αυτό το νομοσχέδιο.
Είπε ο Υπουργός ότι θα έπρεπε να είμαστε περιφερειακός πόλος παιδείας. Δεν νομίζω ότι τα παραρτήματα των ξένων πανεπιστημίων θα μας κάνουν περιφερειακό πόλο. Εγώ θα έλεγα ότι πρέπει το όραμα να είναι ακόμα μεγαλύτερο. Το όραμα της Ελλάδας θα πρέπει να είναι, η Ελλάδα κέντρο παιδείας, ως βασική της βιομηχανία.
Το 2010 όταν συναντήθηκα με τον Γκόρντον Μπράουν στην Αγγλία, ήταν εκείνη την περίοδο Πρωθυπουργός, προοδευτικός άνθρωπος, από τους λίγους που μας στήριξαν τότε παρότι δεν ήταν στην ευρωζώνη, με την κρίση που είχαμε, μιλήσαμε για την παιδεία και μου λέει: ξέρεις ποια είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία στην Αγγλία; Δεν είναι τα ορυχεία, δεν είναι η αυτοκινητοβιομηχανία, είναι η παιδεία μας. Βεβαίως, έχουν την αγγλική γλώσσα, αλλά στην αγγλική γλώσσα, οι περισσότεροι των δικών μας εκπαιδευτικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στην διασπορά έχουν τη δυνατότητα να διδάξουν.
Το όραμά μας θα έπρεπε να είναι όχι μόνο να φέρουμε πίσω τους Έλληνες σπουδαστές, αλλά να αξιοποιήσει η Ελλάδα την τεράστια ζήτηση για τριτοβάθμια παιδεία διεθνώς. Βέβαια, αν οι νέοι μας θέλουν να πάνε για μεταπτυχιακά ή αν θέλουν να αποκτήσουν κάποιες νέες εμπειρίες, θετικό είναι, αλλά εμείς ως χώρα πρέπει να αξιοποιήσουμε τη μεγάλη ζήτηση για τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτός θα έπρεπε να είναι ο στόχος.
Μιλούσα με τον Υπουργό Παιδείας της Ινδίας πριν από δύο, τρία χρόνια και μου λέει: δεν έχουμε δυνατότητες στη χώρα μας (και αναφέρω μόνο μια χώρα, βεβαίως, μεγάλη), να εκπαιδεύσουμε τόσα παιδιά που αποφοιτούν από το λύκειο και θέλουμε να στείλουμε στο εξωτερικό. Αναγκαστικά δεν μπορούμε να φτιάξουμε τόσα πανεπιστήμια. Λέω, πόσοι αποφοιτούν από τα λύκεια σας; Κάθε χρόνο, μου λέει, 40 εκατομμύρια.
Σκεφτείτε, λοιπόν, ότι εμείς μιλάμε για κάποιες λίγες χιλιάδες να έρθουν, ενώ υπάρχει ένα τεράστιο δυναμικό που ζητά παιδεία, αλλά θέλει υψηλή παιδεία. Και αυτό δεν θα γίνει από κάποια παραρτήματα που θα φτιάξουμε με κάποιους, με κάποια fund ή δεν ξέρω τι άλλο, που θα έρθουν να φτιάξουν τα λεγόμενα παραρτήματα. Το λέω αυτό, επειδή υπάρχει μια εντύπωση στον κόσμο ότι εδώ γίνεται μια μεγάλη τομή. Ουσιαστικά, μιλάμε απλώς για το πώς θα ρυθμίσουμε κάποια ξένα παραρτήματα που υπάρχουν πια εδώ και πώς θα βοηθήσουμε κάποιους ακόμη που ζητούν να αναπτύξουν αυτού του είδους την παιδεία.
Θεωρώ, όμως, ότι υπάρχει και ένα άλλο σημαντικό θέμα. Γιατί να μην δημιουργήσουμε μια, πραγματικά, με την καλή έννοια, βιομηχανία, η οποία θα εδράζεται στην παιδεία, που θα αλλάξει και την αντίληψη του τουρισμού, που θα φέρει νέες ιδέες, που θα διαμορφώσει πρεσβευτές για τον Ελληνισμό, που θα συμβάλει στην αντιμετώπιση μιας δημογραφικής κατάρρευσης, που θα έχει σημαντικές επιπτώσεις σε νέα επαγγέλματα που θα αναπτυχθούν στη μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία και σε νέα επαγγέλματα στην πράσινη ανάπτυξη, στον τουρισμό, στην ενέργεια, στις συγκοινωνίες; Νέα επαγγέλματα που εκ των πραγμάτων θα υπάρξουν και τα οποία κανένα Υπουργείο δεν μπορεί να σχεδιάσει. Να γίνουν ευέλικτα τα δημόσια πανεπιστήμιά μας για να μπορέσουν και με την έρευνα και με τα νέα μαθήματα, με τα νέα αντικείμενα σπουδών, να αντιμετωπίζουν άμεσα τις πραγματικές ανάγκες.
́Αρα, υπάρχει ένας ακόμη λόγος που χρειάζεται για να αλλάξει το άρθρο 16. Για να στηρίξουμε τα δημόσια πανεπιστήμια. Να τα κάνουμε από κρατικά, γιατί βασικά είναι κρατικά με την έννοια ότι ελέγχονται από το κράτος, πραγματικά δημόσια. Αυτός ο ακραίος, ασφυκτικός εναγκαλισμός της γραφειοκρατίας, δεν θα αφήσει ποτέ να υπάρχει εξέλιξη των δημοσίων πανεπιστημίων ώστε να πρωτοστατήσουν, πόσο μάλλον να ακολουθήσουν τις ραγδαίες και ανατρεπτικές εξελίξεις στην τεχνολογία και στα βασικά διλήμματα, τα προτάγματα και τις προκλήσεις της εποχής μας.
Το λέω αυτό και το θέτω με τη μορφή κάποιων ερωτημάτων, για να κατανοηθεί το γιατί λέω ότι δεν υπάρχει αυτοδιοίκητο, δεν υπάρχει αυτονομία, δεν υπάρχει η απελευθέρωση των δημόσιων πανεπιστημίων. Και δεν μιλάω για τα ιδιωτικά ή τα μη κρατικά.
Γιατί ένα μεγάλο μέρος των παιδιών μας φεύγουν στο εξωτερικό, όχι για σπουδές αλλά για να βρουν δουλειά;
Γιατί αναπαράγουμε επαγγέλματα τα οποία δεν έχουν σχέση με τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας;
Γιατί πρέπει το κράτος να αποφασίζει, όχι μόνο για τον αριθμό εισακτέων, όχι μόνο όπως είπε και ο κ. Τσακαλώτος νωρίτερα, για τις εξετάσεις στα ΑΕΙ αλλά και για το πόσοι θα βγουν και για ποιο επάγγελμα;
Ουσιαστικά, έχουμε ένα σοβιετικό σύστημα. Στη Σοβιετική Ένωση, τουλάχιστον, έκαναν έναν πενταετή προγραμματισμό, εδώ έχουμε ένα σύστημα με το οποίο, μέσα από πιέσεις, πολλές φορές πελατειακές, διαμορφώνουμε τμήματα και πανεπιστήμια και λειτουργίες και λεπτομέρειες κ.λπ. Για να ελέγχει το κράτος, για την ακρίβεια αυτός που το ιδιοποιείται, ανθρώπους και διαδικασίες.
Το πόσοι μηχανικοί, πόσοι γιατροί, πόσοι δικηγόροι, πόσοι νοσηλευτές, το αποφασίζει αυθαίρετα ο Υπουργός Παιδείας, το αποφασίζει η κυβέρνηση, τυπικά μόνο περνούσε από το Εθνικό Συμβούλιου Παιδείας (ΕΣΥΠ) όπως λεγόταν παλαιότερα, τώρα από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ).
Γιατί πρέπει να αποφασίζει ο νέος υποψήφιος για την τριτοβάθμια παιδεία, για το πανεπιστήμιο το ακριβές επάγγελμα στα 14 ή στα 15 χρόνια του;
Επίσης, γιατί να μπαίνει σε ένα πολύ συγκεκριμένο τμήμα;
Ενώ θα μπορούσε, παίρνοντας ένα Εθνικό Απολυτήριο, να έχει τα φόντα, να μπαίνει σε ένα Πανεπιστήμιο και εκεί μετά να διαλέξει αν θα γίνει μηχανικός, αν θα γίνει προγραμματιστής, αν θα γίνει αρχιτέκτονας, αν θα γίνει παιδαγωγός, αν θα γίνει ψυχολόγος, αν θα γίνει κοινωνιολόγος ή οικονομολόγος.
Γιατί αυτό να μην αλλάξει;
Γιατί τα τμήματα των πανεπιστημίων να τα αποφασίζει το κράτος; Και σήμερα, αυτό το νομοσχέδιο, αναφέρει ποιο τμήμα θα πάει πού και πώς κ.λπ. Δεν το αποφασίζει το πανεπιστήμιο ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν. Και μάλιστα, όχι μόνο για τα τμήματα, αλλά και για το είδος των πτυχίων.
Γιατί να μην τα αποφασίζει αυτόνομα το πανεπιστήμιο, ώστε να μπορεί να είναι και διεπιστημονικές οι σπουδές και τα πτυχία αλλά και να μπορούν να εξελίσσονται ανάλογα με τις ανάγκες;
Γιατί το Υπουργείο Παιδείας να αποφασίζει ποιες θέσεις καθηγητών θα εγκρίνει και όχι το ίδιο το πανεπιστήμιο;
Γιατί να είναι το Υπουργείο Παιδείας που αποφασίζει ποια τμήματα, ποιες σχολές, ποια πτυχία θα υπάρχουν και όχι το πανεπιστήμιο;
Γιατί να υπάρχουν Πανελλήνιες ή γενικές εξετάσεις που απλά διευθετούν το πού θα πάει ο νέος και να μην υπάρχει ένα Εθνικό Απολυτήριο που θα εγγυάται βασικές γνώσεις για όλη του τη ζωή;
Τι ζητάμε από τις εξετάσεις αυτές και τι σημαίνει εξετάσεις;
Οι εξετάσεις είναι ο ορισμός των αξιών μας, είναι ο ορισμός του τι αξίες εμείς θεωρούμε σημαντικές για ένα παιδί, που είναι 17, 18 χρονών.
Ποια είναι η αξία την οποία εμείς έχουμε ως υπέρτατη αξία μέσα από αυτές τις εξετάσεις;
Η αποστήθιση. Δηλαδή, λέμε στα νέα παιδιά ότι στη ζωή τους θα πρέπει να ψάχνουν για έτοιμες λύσεις και όχι κριτική σκέψη, όχι αναλυτική σκέψη, όχι συνθετική σκέψη, όχι συλλογική λειτουργία, αλλά αποστήθιση.
Σκεφτείτε, λοιπόν, τι αξίες περνάμε μέσα από το εκπαιδευτικό μας σύστημα, μέσα από αυτή τη διαδικασία.
Θα έπρεπε, λοιπόν, ένα εθνικό απολυτήριο να δίνει άλλου είδους δυνατότητες, δεξιότητες και ικανότητες στο νέο άνθρωπο, ώστε να μην έχει το άγχος μιας εξέτασης και να μπορεί να πηγαίνει μετά από διάφορες διαδικασίες, στον τομέα τον οποίον θεωρεί ότι έχει τις δυνατότητες να αναπτυχθεί.
Όπως σας είπα, το βασικό πρόβλημα στη χώρα μας δεν είναι η ανάπτυξη παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων αλλά η απελευθέρωση του δημόσιου πανεπιστημίου από τον συγκεντρωτικό γραφειοκρατικό εναγκαλισμό.
Θέλω να κλείσω με μια παραδοξότητα που παρουσιάζει αυτό το σχέδιο νόμου. Όπως είπε ο ίδιος ο Υπουργός, κ. Πιερρακάκης, περίπου το 80% του νόμου ασχολείται με τη δημόσια παιδεία.
Πώς, όμως, ασχολείται με τα πανεπιστήμια;
Ασχολείται με γραφειοκρατικές αλλαγές. Διαβάστε αυτά τα άρθρα και σκεφτείτε πόση μικροδιαχείριση, στα αγγλικά το λένε micromanagement, γίνεται από τον Υπουργό Παιδείας. Να ασχολείται ο Υπουργός Παιδείας με τα ταπεινά, με το πώς λειτουργεί ένα πανεπιστήμιο.
Θυμάμαι ως Υπουργός Παιδείας, ελπίζω να έχει αλλάξει αυτό, ερχόταν μια στοίβα χαρτιά, θα θυμόσαστε κι εσείς, ως Υπουργός, κύριε Στυλιανίδη, κάθε μέρα, πολύ μεγάλη, για να υπογράψω. Υπέγραφα ακόμα και τις άδειες των οδηγών των πρυτάνεων!
Και μου λέτε για το αυτοδιοίκητο.
Αν αυτό δεν αλλάξει δεν πρόκειται η δημόσια παιδεία να πάει μπροστά. Βέβαια, χρειάζεται χρηματοδότηση, αλλά χρειάζονται και αυτές οι θεσμικές αλλαγές.
Όμως, εδώ έχουμε το παράδοξο ότι θεσμοθετούμε παραρτήματα που έχουν ελευθερίες. Σας διαβάζω μόνο τον ορισμό σε ένα άρθρο, το βασικό άρθρο για τα παραρτήματα. Απλώς ακούστε τι ελευθερίες δίνουμε στα παραρτήματα, στο μητρικό ίδρυμα το οποίο είναι ξένο, βέβαια. «Το μητρικό ίδρυμα διατηρεί τον πλήρη έλεγχο και την αρμοδιότητα ως προς την αποδοχή φοιτητών με συγκεκριμένα κριτήρια εισαγωγής, τον έλεγχο κάθε μιας ξεχωριστής αίτησης, το πρόγραμμα σπουδών, το περιεχόμενο μαθημάτων, τη διδασκαλία και τις μεθόδους αξιολόγησης, τους κανονισμούς σπουδών προόδου αποφοίτησης, την έγκριση διδασκόντων οι οποίοι έχουν ισότιμα προσόντα των αντίστοιχων του μητρικού ιδρύματος, την έγκριση θεμάτων εξετάσεων, τη συμμετοχή και έγκριση βαθμολογιών, αποτελέσματα εξετάσεων, διαδικασίες ελέγχου ποιότητας, επιλεγμένους εσωτερικούς αξιολογητές, αξιολογήσεις φοιτητών».
Όλα αυτά είναι στη διαχείριση του μητρικού πανεπιστημίου, δηλαδή, ουσιαστικά, κάποιων ξένων πανεπιστημίων. Πέραν του ότι είναι ξένα, ουσιαστικά δίνεται μια τεράστια ελευθερία, η οποία, όμως, αυτή η τελευταία θα έπρεπε να αφορά τα δημόσια πανεπιστήμια.
Άρα, λοιπόν, εάν θέλετε να φτιάξουμε τέτοιου είδους παραρτήματα, να ξεκινήσουμε πρώτα με τις ελευθερίες για το δημόσιο ελληνικό πανεπιστήμιο και μετά να μιλήσουμε για τα παραρτήματα.
Γιατί, λοιπόν, κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, να μην δώσετε το δικαίωμα πρώτα απ’ όλα στα δημόσια πανεπιστήμια να φτιάξουν παραρτήματα;
Γιατί ξένα;
Εφόσον φτιάχνετε παραρτήματα, ας κάνουν τα δημόσια πανεπιστήμια παραρτήματα.
Δεν μπορούν να τα κάνουν; Για να δούμε. Φωνάζει ακούω ο κ. Στυλιανίδης ότι υπάρχει νόμος για παραρτήματα ελληνικών πανεπιστημίων στο εξωτερικό.
Παραρτήματα εδώ, όχι στο εξωτερικό – απαντώ. Παραρτήματα στην Ελλάδα, όχι στο εξωτερικό. Αν θέλετε βάλτε και δίδακτρα, αλλά με προϋπόθεση το ΙΚΥ να πληρώνει όλα τα έξοδα των διδάκτρων, για να είναι δωρεάν η παιδεία.
Δεύτερον, γιατί η Αυτοδιοίκηση να μην μπορεί να φτιάξει πανεπιστήμιο;
Δεν το απαγορεύει το άρθρο 16.
Γιατί δεν προχωράτε σε αυτό, που είναι τουλάχιστον θεσμικοί, με εμπειρία, είναι μεγάλοι οργανισμοί αντί να μιλήσουμε τώρα για κάποιες ιδιωτικές εταιρείες εδώ στην Ελλάδα, που θα φτιάξουνε πανεπιστήμια;
Βεβαίως, για το Ανοικτό Πανεπιστήμιο, μακάρι, να είναι σωστός ο νόμος αυτός. Ξέρω ότι θέλουν οι καθηγητές να ενταχθούν στις πρόνοιες του δημόσιου συστήματος, του υπάρχοντος συστήματος. Απλώς ελπίζω να μην πνιγεί και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο, το οποίο επί υπουργίας μου ιδρύθηκε, από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που ισχύουν στα άλλα πανεπιστήμια. Το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, αν είναι το τρίτο καλύτερο στην Ευρώπη, είναι διότι, ακριβώς, έχει αυτήν την ελευθερία και ευελιξία.
Κλείνοντας, επειδή μιλήσατε για τον κ. Αλιβιζάτο, που έχει προτείνει στο βιβλίο του μία αλλαγή στο άρθρο 16, όπου λέει «η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα, δημόσια ή μη, το ιδιαίτερο καθεστώς και οι τύποι των οποίων ορίζονται με νόμο. Τα ιδρύματα αυτά αυτοδιοικούνται, στο πλαίσιο του νόμου, σύμφωνα με τον οργανισμό που τα ίδια εισάγουν. Την εποπτεία τους ασκεί η ανεξάρτητη αρχή. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη συγκρότηση οργάνωση και λειτουργία της αρχής αυτής, στην αποκλειστική αρμοδιότητα της οποίας ανήκουν ιδίως η αδειοδότηση, αξιολόγηση, πιστοποίηση, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.»
Ουσιαστικά, μιλάει για την απελευθέρωση του δημόσιου πανεπιστημίου αλλά και τη ρύθμιση όλων των άλλων, τα οποία, αυτή τη στιγμή, έχουμε στη χώρα μας.
Άρα, λοιπόν, η πρότασή μου είναι, ξεκινήστε πρώτα μια ουσιαστική συζήτηση για το άρθρο 16, απελευθερώστε τα δημόσια πανεπιστήμια, επιτρέψτε στα δημόσια πανεπιστήμια να είναι πολύ πιο ελεύθερα στην οργάνωση όλων των λειτουργιών τους και τότε θα δείτε ότι σε λίγο θα έχουμε πάρα πολλούς νέους, όχι μόνο Έλληνες αλλά και ξένους, οι οποίοι θα έρθουν στην Ελλάδα για καλύτερες σπουδές.
Ευχαριστώ πολύ.
