Σαν σήμερα: 4 Φεβρουαρίου 1843 – Πεθαίνει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

Πίνακας ζωγραφικής με την ονομασία “Ο Κολοκοτρώνης στη νεκρική κλίνη” (πηγή: Wikipedia)

τις 3 Φεβρουαρίου 1843, ο βασιλιάς της Ελλάδας Όθωνας παρέθεσε χορό στα ανάκτορα γιορτάζοντας τη συμπλήρωση δέκα ετών από την άφιξή του στην Ελλάδα. Καλεσμένος ήταν και ο μεγάλος Μοραΐτης στρατηγός της Επανάστασης του 1821, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Αργά το βράδυ, γύρω στις 11, ο Κολοκοτρώνης αναχώρησε για την οικία του. Εκεί ήταν που άφησε την τελευταία του πνοή ο θρυλικός Γέρος του Μοριά. Τα χαράματα της επόμενης ημέρας, 4ης Φεβρουαρίου 1843, οι υπηρέτες βρήκαν τον Κολοκοτρώνη νεκρό. Αμέσως κλήθηκαν οι καλύτεροι γιατροί της ελληνικής πρωτεύουσας. Δεν ήταν, όμως, δυνατόν να κάνουν κάτι.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε τη Δευτέρα της Λαμπρής, 3 Απριλίου 1770, στο Ραμοβούνι Μεσσηνίας. Πατέρας του ήταν ο γνωστός κλέφτης της εποχής Κωνσταντής Κολοκοτρώνης, ο οποίος συμμετείχε την περίοδο της γέννησης του γιου του στην εξέγερση των Ορλωφικών. Καθ’ όλη τη διάρκεια των επόμενων εννιά χρόνων, ο Κωνσταντής πρόβαλλε σθεναρή αντίσταση απέναντι στα σώματα ατάκτων Αλβανών που λυμαίνονταν την πελοποννησιακή ύπαιθρο (περίοδος Αλβανοκρατίας στον Μοριά). Για την καταστολή τους συνεργάστηκε το 1779 με τον Οθωμανό αρχιναύαρχο Χασάν πασά Τζεζαερλή Μαντάλογλου. Στη συνέχεια, όμως, αρνούμενος να υποταχθεί στην εξουσία του, κυνηγήθηκε και εξοντώθηκε το 1780.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης σε ηλικία μόλις δεκαπέντε ετών ακολούθησε το παράδειγμα του πατέρα του και έγινε κλέφτης στα βουνά της Πελοποννήσου. Στα είκοσί του παντρεύτηκε την κόρη ενός προκρίτου από την Άκοβα της Αργολίδας. Εξαιτίας της δυσχερούς οικονομικής του κατάστασης, όμως, προέβαινε συχνά σε ληστρικές πράξεις. Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, ο Κολοκοτρώνης πέρασε τη ζωή του άλλοτε ως κλέφτης και άλλοτε ως κάπος στην υπηρεσία της ισχυρής προυχοντικής οικογένειας από τα Λαγκάδια Γορτυνίας, των Δεληγιανναίων, συμμετέχοντας ενεργά στις τοπικές αντιπαραθέσεις.

Το 1806 διέφυγε στη Ζάκυνθο διαμέσου της Μάνης και των Κυθήρων, καθότι στην Πελοπόννησο πραγματοποιείτο εκκαθάριση της υπαίθρου από τους κλέφτες (Χαλασμός των Κλεφτών). Στα Επτάνησα ο Κολοκοτρώνης γνώρισε τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης, διάβασε για τα κατορθώματα των αρχαίων Ελλήνων και του συγχρόνου του, του Ναπολέοντα, εντρύφησε στις τακτικές μάχης των προηγμένων κρατών της εποχής και μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Επέστρεψε στις αρχές Ιανουαρίου 1821 στη Μάνη, προκειμένου να διαδώσει το μήνυμα της Επανάστασης στους Έλληνες της Πελοποννήσου. Τα νέα της άφιξης του Κολοκοτρώνη σε οθωμανικά εδάφη ανησύχησε έντονα την οθωμανική εξουσία. Μετά την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τους Μανιάτες υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, ο Κολοκοτρώνης μετέβη στην Αρκαδία, όπου και ανέλαβε την ηγεσία των στρατευμάτων της περιοχής από τον Κανέλλο Δεληγιάννη.

Στη διάρκεια της Επανάστασης, ο Κολοκοτρώνης εξελίχθηκε σε ηγετική φυσιογνωμία. Χάρη σε εκείνον οι Έλληνες πέτυχαν σημαντικές νίκες, όπως ήταν η νίκη στα Δερβενάκια το 1822 απέναντι στα πολυπληθή στρατεύματα του Μαχμούτ πασά Δράμαλη. Ενεπλάκη ενεργά με την πολιτική ερχόμενος σε σύγκρουση με πολλούς από τους Πελοποννήσιους προύχοντες, οι οποίοι αισθάνονταν πως περιοριζόταν η εξουσία τους από τον πρώην κλέφτη Κολοκοτρώνη. Συμμετείχε στους δύο εμφυλίους της Επανάστασης, χάνοντας μάλιστα έναν γιο, τον Πάνο, το 1824, γεγονός το οποίο τον στιγμάτισε για το υπόλοιπο της ζωής του. Φυλακίστηκε από τους πολιτικούς του αντιπάλους στην Ύδρα. Τον Μάιο του 1825, όμως, απελευθερώθηκε και τέθηκε επικεφαλής των ελληνικών δυνάμεων εναντίον του Αιγυπτίου Ιμπραήμ, ο οποίος απειλούσε να καταστείλει ολοκληρωτικά την Επανάσταση.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης υποστήριξε εξαρχής τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στο έργο του για τη συγκρότηση ενός σύγχρονου κράτους σχεδόν εκ του μηδενός. Ως εκ τούτου ήλθε σε σύγκρουση με την αντιπολίτευση στον Κερκυραίο πολιτικό. Παρότι προσπάθησε αρχικά να κατευνάσει τα πνεύματα μετά τη δολοφονία του άτυχου κυβερνήτη, ο Κολοκοτρώνης ενεπλάκη αναπόφευκτα στις νέες εμφύλιες συρράξεις.

Τον Σεπτέμβριο του 1833, συνελήφθη με την κατηγορία της συνωμοσίας εναντίον του καθεστώτος του Όθωνα. Δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Η ποινή του, ωστόσο, δεν εκτελέστηκε. Στις 20 Μαΐου 1835 ο Όθων έδωσε χάρη στον θρυλικό Γέρο του Μοριά, ο οποίος έκτοτε έπαυσε να ασχολείται ενεργά με την πολιτική.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Πηγή: kathimerini.gr