Εν Καμενιάνοις την 29η Απριλίου 2023
Γράφει ο Φωτόπουλος Δ. Γεώργιος-Γεωργάκης
Το ιδιαίτερον νόημα των εκδηλώσεων εις την Κλειτορίαν του Δήμου Καλαβρύτων την 9ην Μαρτίου ε.ε.
«Όλβιος όστις της Ιστορίας έσχε μάθησιν….» (Ευριπίδης).
Οι ΕΛΛΗΝΕΣ είμεθα μία πανένδοξος και πολύπαθος φυλή, της οποίας το ολιγάριθμον των μελών συμπληρώνεται και υπερπληρώνεται υπό του πλήθους των αρετών της. Ο ιστορικός μας κλήρος υπήρξεν ανά τους αιώνες βαρύτατος και άκρως τιμητικός.
Είναι έξοχος η τύχη και πολυτιμότατον το προνόμιον ότι εγεννήθημεν Έλληνες. Το ψυχικόν μας σθένος και το πνευματικόν μας ανάστημα απέβησαν παροιμιώδη.
Εγίναμε μία κοσμοαγάπητος και περιούσιος φυλή επί της γης.
Το Ιερόν έδαφος της Πατρίδος μας έχει εμποτισθεί από το αίμα της φυλής μας κατά τους μακραίωνες αγώνες της για τα μεγάλα ιδανικά του ανθρώπου.
Τα κύματα των θαλασσών μας και τα βουνά μας, που ενώνουν τους κάμπους με τ’ αστέρια, διηγούνται δόξαν αιώνων.
Παρουσιάζομεν φυλετικήν ομοιογένειαν και ιστορικήν συνέχειαν και συνείδησιν.
Ο Εθνικός και κοινωνικός βίος μας καλύπτει τρεις αλλεπάλληλες και στενώς συνεχόμενες χιλιετηρίδες. Η φυλετική και ηθική συνέχεια των Ελλήνων είναι ένα εκ των θαυμάτων της ιστορίας της οικουμένης.
Είμεθα Λαός νεανικός, διότι διακρινόμεθα δια το πλούσιον και ακμάζον συναισθηματικόν μας απόθεμα, δια την αειθαλή, δημιουργικήν και εφηβικήν φαντασίαν, δια τον δυναμικόν αυθορμητισμόν και δια την ισχυράν και ακοίμητον ιστορικήν μας μνήμην.
Η προσωπικότης του Έλληνος είναι πολύπλευρος, δεδομένου ότι έζησε μακροχρόνιον και πολυκύμαντον ιστορικόν βίον.
Ο Σπύρος Δ. Μπιλάλης, εις το βιβλίον του Οι ρίζες της Ελληνικής Φυλής, γράφει: «ο νεοέλληνας έχει την ευκαιρίαν να φέρει τον εαυτόν του μπροστά στο μεγαλείο της προγονικής κληρονομιάς και να συνειδητοποιήσει το χρέος του προς την πατρίδα».
Εδώ θα κάνω μίαν αδρομερή περιγραφήν ωρισμένων ιστορικών γεγονότων, εν σχέσει με το αντικείμενον όπερ πραγματεύομαι.
Μιά μαύρη και θλιβερή νύκτα του Μαΐου του 1453 η Μεγάλη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, η δοξασμένη, αφήνει τους τελευταίους συγκλονιστικούς, πένθιμους ήχους της.
Ο πολιτισμός κηλιδώνεται. Τα στοιχεία του ανθρωπισμού αφανίζονται ενώπιον της καταιγίδος των τούρκων κατακτητών. Η ιερή φλόγα του Έλληνος, η αγιασμένη από την Ολυμπίαν, από την οποίαν εφωτίζοντο όλα τα Έθνη, σβήνει και νύκτα βαθιά, μελανή και πυκνή απλώνεται εις τα πέρατα της οικουμένης. Οι χρόνοι έφευγαν σκοτεινοί, μα ο Έλληνας ο ανδρείος, ο υπερήφανος, ο φιλελεύθερος Έλληνας, ξαναζωντανεύει μέσα του την μακραίωνα Ελληνικήν Ιστορίαν, τα κατορθώματα και τους θρύλους της φυλής και ξαναθυμάται τις παλιές προφητικές ρήσεις:
«Σώπασε Κυρά Δέσποινα, μην κλαις και μη δακρύζεις, πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικά μας θάναι».
Σιωπηλός και εχέμυθος δημιουργεί και αναγεννάει μέσα του τη φλόγα της Λευτεριάς, αυτή που τραγουδήθηκε από την λύραν του Φεραίου και την λαϊκήν μούσαν.
Γίνονται τα πρώτα τάγματα της σταυροφορίας χωρίς σύστημα τεχνικόν, χωρίς στρατιωτικά προγράμματα, αλλά ατενίζοντα τον σκοπόν.
Οι πρώτες εξορμήσεις πνίγονται από τα αλλεπάλληλα πλήγματα του κατακτητού, σπάζονται τα ξίφη, αλλά μένει άφθαρτον και αναλλοίωτον ό,τι είναι ξένον προς τον νόμον της φθοράς, η Ιδέα της Πίστεως προς τον Κύριον και η Ιδέα της Ελευθερίας της Πατρίδος. Και από το αίμα των Ηρώων αυτών, το οποίον πλημμυρίζει τα σκιόεντα ούρια της Ελληνικής Γης, ποτίζεται το πολύ μικρόν κατ’ αρχήν, αλλά θαλερόν και πολύκαρπον δένδρον της Ιδέας, το οποίον πολύ γρήγορα επέπρωτο να βλαστήση εις την Χώραν της Παλλάδος.
Είδαμεν ανωτέρω (σελίδα 2) ότι: «Γίνονται τα πρώτα τάγματα της σταυροφορίας χωρίς σύστημα τεχνικόν, χωρίς στρατιωτικά προγράμματα, αλλά ατενίζοντα τον σκοπόν.
Οι πρώτες εξορμήσεις πνίγονται από τα αλλεπάλληλα πλήγματα του κατακτητού, σπάζονται τα ξίφη, αλλά μένει άφθαρτον και αναλλοίωτον ό,τι είναι ξένον προς τον νόμον της φθοράς, η Ιδέα της Πίστεως προς τον Κύριον και η Ιδέα της Ελευθερίας της Πατρίδος».
Ούτως εχόντων των πραγμάτων, έλαχεν ο κλήρος εις την Λεβεντομάναν Γην των Καλαβρύτων, για να κτυπήση το πρώτον η καρδιά της Παλιγγενεσίας μας. Ας μην πάμε πολύ μακριά εις βάθος χρόνου, όπως π.χ. εις την εποχήν του Καπετάν Ζαχαριά του Μπαρμπιτσιώτη, πενθερού του Νικηταρά, ο οποίος Ζαχαριάς είχε το Στρατηγείον εις τον αυχένα επάνω από τους Καμενιάνους, το οποίον τοπωνύμιον έκτοτε είναι γνωστόν ως Ζαχαριά.
Και τώρα ερχόμεθα εις τα ΠΡΩΤΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ επεισόδια, όπως πολύ ευφυώς τα χαρακτηρίζει ο ιστοριοδίφης-συγγραφέας κ. ΤΖΩΡΤΖΗΣ Αθανάσιος.
Τον Ιοούλιον του 1820 εις τους Καμενιάνους Καλαβρύτων ο τούρκος σπαής επεχείρησε, όπως εσυνήθιζε, να προσβάλη τον Χρήστον Νικολόπουλον, τον φέροντα το αγωνιστικόν όνομα Ξενοχρήστος, μετέπειτα οπλαρχηγόν.
Το περιστατικόν έλαβε χώραν εις το αλώνι, όπου και όταν αλώνιζαν την σοδιάν της εποχής (=σιτάρι).
Όμως ο Ξενοχρήστος δεν έσκυψε το κεφάλι. Εκτύπησε τον σπαήν με το δικράνι, λέγων: «Άντε μουρτάκι και του χρόνου ούτε εσύ σπαής, ούτε εγώ φορολογούμενος».
Εν συνεχεία εισήλθεν εις το δάσος και έφυγε προς την Ερυμάνθιον Καπρίβαιναν.
«Τι είπε εκείνο;» ερώτησεν ο σπαής. Τότε επενέβη διπλωματικώ τω τρόπω, ο προπάππους του παππού μου Φώτης Γεωργακόπουλος ή Φώτης του Γεωργάκη ή Φωτόπουλος.
«Παιδί αγά μου, μην δίνεις σημασίαν». Έτσι το επεισόδιον έληξεν αισίως.
Το συγκεκριμένον περιστατικόν – πέραν των άλλων – μου είχεν αφηγηθεί ο παππούς μου Ιωάννης Φωτόπουλος του Γεωργάκη, ο γνωστός με το παρατσούκλι Γερμανός, ο οποίος είχε γεννηθεί εν έτει 1884. Όμως εγνώριζε πολλά περιστατικά της Παλιγγενεσίας εξ αφηγήσεων των προγόνων του. Ούτος διέθετε σπάνιαν ιστορικήν μνήμην και αφηγηματικότητα.
Σημειωτέον ότι τόσον ο Φώτης, όσον και ο Ξενοχρήστος ήσαν μυημένοι εις την Φιλικήν Εταιρείαν.
Μέσα εις το έτος 1821 έχομε τα ακόλουθα ΠΡΩΤΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ επεισόδια:
Αγρίδι Νωνάκριδος, Χελωνοσπηλιάν, Φροξυλιάν, Σωποτόν (=Αροανίαν), Λειβάρτζι. Τω όντι τα επεισόδια αυτά, τα οποία χαρακτηρίζονται με τον πλέον δόκιμον όρον ΠΡΩΤΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ, απετέλεσαν το εμπύρευμα της Επαναστάσεως. Δεν υπήρχε πλέον καιρός για απώλειαν χρόνου, ξεχείλισε το ποτήρι. Οι Έλληνες πιάνουν τα όπλα, τα οποία άλλωστε ουδέποτε άφησαν.
Κατά που γράφει ο Ταξίαρχος ε.α. αείμνηστος Γεώργιος Α. Μαραβελέας εις το βιβλίον του (Η Επανάσταση του 1821 Δ.ΕΚ./Γ.Ε.Σ.), πέραν αυτών, είχαν δημιουργηθεί οι παράγοντες του Μεγάλου Ξεσηκωμού, ήτοι:
«ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ
Ανεξάρτητη αρχή μεταξύ κατακτητών και υποδούλων. Εθνική Υπόσταση του ραγιά. Αντιπροσώπευσή του στην τουρκικήν διοίκηση. Βεκίλληδες.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΚΛΗΡΟΣ
Αναγνώριση της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας.
Διατήρηση και φορολογική απαλλαγή της περιουσίας της. Δικαιοδοσία και προνόμια του Πατριάρχη. Ανταγωνισμός Παπισμού. Προπαγάνδα Ιησουϊτών. Αντίδραση Κυρίλλου Λούκαρη. Καθαίρεσή του από τον Πατριαρχικόν Θρόνον. Τραγικός θάνατός του. Φανάρι και Φαναριώτες.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
Οι πνευματικοί Έλληνες και η Ελληνική Σοφία στη Δύση. Έκδοση Ελληνικών βιβλίων και διάδοση της γλώσσας.
Το Κρυφό Σχολειό. Οι μεγάλοι Διδάχοι του ραγιά, Ηλίας Μηνιάτης, Κοσμάς ο Αιτωλός κ.λπ. Εκ των Μεγάλων Διδάχων έλκουν την καταγωγήν και οι οικογένειες Διδάχου στους Καμενιάνους Καλαβρύτων.
ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΗΣ ΞΗΡΑΣ
Κλέφτες. Προσπάθεια δυσφήμισής τους από την εξουσία.
Αρματολοί. Συχνές εναλλαγές μεταξύ αρματολών και κλεφτών. Κλέφτες καπεταναίοι του Μοριά. Ανεξάρτητη Μάνη. Τάγματα Επτανήσου. Στρατός Ηγεμονιών του Δούναβη.
ΝΑΥΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Οι στόλοι των ναυτικών νήσων. Πολεμικός εξοπλισμός πλοίων. Σκληροί αγώνες με τους πειρατές. Συνθήκη Κιουτσούκ Καϊναρτζή.
Ανάπτυξη της Ελληνικής ναυτιλίας και του ναυτικού εμπορίου.
Ανθηρότης Ελληνικών παροικιών».
Τα Καλάβρυτα Θεία Χάριτι επελέγησαν για την έναρξιν της Επαναστάσεως καθ’ ότι:
- Η περιοχή προσφέρεται δι’ ανορθόδοξον πόλεμον, λόγω θέσεως και διαμορφώσεως του εδάφους. Ο Χελμός ελέγχει δύο οδικούς άξονες.
- Η ιστορία διδάσκει αδιάψευστα ότι εις τα Καλάβρυτα υπάρχει περισσεύον αγωνιστικόν φρόνημα.
- «Εις την περιοχήν των Καλαβρύτων υπήρχαν οκτώ (8) Μοναστήρια, τροφοδότες και προμαχώνες του Αγώνος».
(Κατατοπιστικόν Δελτίον της Ιστορίας ενάρξεως της Επαναστάσεως 1821, υπογεγραμμένον από τους εκπροσώπους της πόλεως των Καλαβρύτων). «Τα Μοναστήρια τροφοδότες και προμαχώνες του Αγώνος». Είναι το δίπτυχον Ιστορίας-Εκκλησίας, το οποίον ωρισμένοι προσπαθούν να διαρρήξουν, για λόγους τους οποίους αυτοί γνωρίζουν. Δυστυχώς αυτήν την αντίληψιν επιχειρούν να περάσουν μέχρι την τελευταίαν αγροικίαν με τα οργανάκια των.
Πρόσκλησις των προεστώτων εις την Τρίπολιν.
«Ελθών εκ Χαλεπίου εις Πελοπόννησον ο Χουρσίτ πασάς αφήκεν εις Τρίπολιν ως τοποτηρητήν τον Σαλίχ αγάν. Ο Χουρσίτ, απήλθε δια Λαρίσης εις Ιωάννινα εναντίον του Αλή πασά» (Νικηφόρος Μοσχόπουλος εις βιβλίον του: «Πως είδαν οι τούρκοι ιστοριογράφοι την Ελληνικήν Επανάστασιν, εν αντιπαραβολή και προς τους Έλληνας ιστορικούς»).
Ο Σαλίχ εκάλεσεν εις Τρίπολιν τους πνευματικούς Αρχηγούς των χριστιανών της Πελοποννήσου. Τούτη τη φορά όμως όχι κατά τα ειωθότα ως καινούργιος πασάς της Τριπόλεως, αλλά για να τους εγκλωβίσει εκεί και να αφήση ακέφαλον τον Χριστιανικόν κόσμον της Πελοποννήσου, επειδή είχε πληροφορίες ότι ο Μοριάς ετοιμάζεται για ξεσηκωμόν.
Κατά που γράφει ο Θωμάς ΓΟΡΔΩΝ εις το βιβλίον του ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ Τόμος Α΄ «… Νέαι διασκέψεις επηκολούθησαν. Ο Σωτήρης Θεοχαρόπουλος και ο επίσκοπος Καλαβρύτων εφαίνοντο κλίνοντες να υπάγωσιν εις Τριπολιτσάν, αλλ’ εις τούτους ηναντιώθησαν ο Ζαΐμης, ο Λόντος και Φωτήλας. Ο Αρχιεπίσκοπος προς καιρόν εδίσταζε, πλην τέλος ησπάσθη την τολμηροτέραν γνώμην και παρασκευαί έγιναν τότε προς εχθροπραξίας. Ουχ’ ήττον κατέλιπον τα Καλάβρυτα, κ’ επήραν τον δρόμον προς την Τριπολιτσάν, συνοδευόμενοι από εκατόν ενόπλους Έλληνας και τριάντα Τούρκους…» (Υποτίθεται ότι ήταν η τιμητική των συνοδεία).
Πριν ξεκινήσουν για την Τρίπολιν έθεσαν εις εφαρμογήν σχέδιον συλλογής πληροφοριών.
Όταν έφθασαν εις τα Μαζέϊκα (=Κλειτορίαν), έκαναν αξιολόγησιν των συλλεγεισών πληροφοριών και εκτίμησαν ότι δεν πρέπει να μεταβούν εις Τρίπολιν. Όπως προκύπτει εκ του αρχείου του Βάσου Φωτήλα κατ’ ευθείαν απογόνου της ιστορικής οικογενείας των Καλαβρυτινών αρχόντων, με ένα σχέδιο εξόχως αριστουργηματικόν, επέστρεψαν εις την Ι.Μ. Αγίας Λαύρας και έμειναν εκεί έξι ή οκτώ ημέρες συλλέγοντες άνδρες και προετοιμάζοντες το πνεύμα των προς πάσαν δοκιμασίαν.
Σημείωσις:
Ενταύθα οφείλω να επισημάνω ότι ο ιστορικός και συγγραφέας αείμνηστος Άγγελος Δόξας, ύστερα από ενδελεχή μελέτην του αρχείου του Βάσου Φωτήλα, έφερεν εις φως ανέκδοτα στοιχεία, των οποίων με κατέστησε κοινωνόν ο φίλος και συμμαθητής μου αείμνηστος Αλέκος Νταφαλιάς εκ Καλαβρύτων, δια της ευγενούς προσφοράς αποσπάσματος των εν λόγω στοιχείων.
21 Μαρτίου 1821: Μπροστά πάει η Μεγαλόχαρις, η Υπέρμαχος Στρατηγός και δίπλα Της ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, ο οποίος εκόμισεν εις Αυτήν το ευχάριστον, το υπερφυσικόν Άγγελμα ότι ένας Θεός, ο Θεός άνθρωπος θα εγένετο, τον οποίον η Θεομήτωρ ελίκνισεν επί των γονάτων Της. Και αυτό το θαύμα άλλο θαύμα θα εγέννα. Ο αποστάτης άνθρωπος δεκτικός θεότητος θα εγένετο.
Ήταν ασφαλώς ο ίδιος Άγγελος ο οποίος εις την Ιεράν Μονήν της Αγίας Λαύρας των Καλαβρύτων άναψε το Ελληνικόν καριοφίλι, για να γίνη το Τρίτον Θαύμα, η Ανάστασις του Γένους μας.
Ακολουθεί ο Ιεροδιάκονος Γρηγόριος Ντόκος εκ Βυσωκάς (=Σκεπαστού) Καλαβρύτων, με το Λάβαρον στα χέρια και παραπίσω οι εξακόσιοι εκ της Επαρχίας Καλαβρύτων, με τα σπαθιά στα χέρια. Εξόρμησις από Αγίαν Λαύραν, προς τελείαν απελευθέρωσιν των Καλαβρύτων. «Κατά την γενομένην φονικήν και νικηφόρον μάχην το Λάβαρον έλαβεν ἕν αδιατίμητον πατριωτικόν παράσημον υπό τουρκικής σφαίρας, ήτοι: υπέστη διάτρημα εις το άνωθεν της κεφαλής του Αρχαγγέλου Γαβριήλ μέρος, το οποίον φαίνεται σαφώς και σήμερον».
(Πρωθιερέως Νικολάου Π. Παπαδοπούλου: Κατακαημένου Μοριά σελίδες του 1821).
«Θεία Χάριτι επελέγη να ελευθερωθή πρώτη η πόλις των Καλαβρύτων την 21ην Μαρτίου 1821».
Συνελήφθη ο Βοεβόδας Φρούραρχος των Καλαβρύτων Αρναούτογλου, ο οποίος εκρατήθη εις το Λεχούρι, εις τον Πύργον Λεχουρίτη. Ιδιοκτήτρια του Πύργου σήμερον είναι η ερίτιμος κα Πορετσάνου Ελένη, λάτρις και προστάτις της Πολιτιστικής Κληρονομιάς του τόπου μας, η οποία έχει μεταβάλλει τον Πύργον εις Λαογραφικόν Μουσείον.
Μετά από την απελευθέρωσιν των Καλαβρύτων, ο Πυρσός περιέρχεται εις τον Παπαφλέσσαν και από εκεί ανάβει η θρυαλλίς και έτσι ολόκληρος η Πελοπόννησος φλέγεται εις την δίνην της Επαναστάσεως, η οποία μεταδίδεται εις την Στερεάν για να συμπληρωθή το θαύμα.
Και τώρα, και τώρα…
Στου Γερμανού το μέτωπον κρυφά γλυκοχαράζει του Γένους το Ξημέρωμα.
Υπέροχοι φυσιογνωμίες λαμβάνουν μέρος εις το μεγάλο αυτό δράμα της Επαναστάσεως του 21. Ο Διάκος, ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Καψάλης, ο Σαμουήλ, ο Πετρόμπεης εις το δίπτυχον της Στερεάς και της Πελοποννήσου και εις την σκηνήν της θάλασσας ο Μιαούλης, ο Κουντουριώτης, ο Κανάρης.
Και ο κλήρος συνεχίζει την υπέροχον αποστολήν του από του Γερμανού και Σαμουήλ μέχρι και του τελευταίου καλογήρου.
Εκτιμήσας όλα τ’ ανωτέρω, ο εκ Σκοτάνης Καλαβρύτων, Πρόεδρος του Συλλόγου των εν Πειραιεί Καλαβρυτινών κ. Χρονόπουλος Αθανάσιος – φιλίστωρ και Προστάτης της Πολιτιστικής και Ιστορικής Κληρονομιάς του τόπου μας, Ανώτατος υπάλληλος του Υπουργείου Εμπορίου εν συντάξει, μερίμνη του και οικονομική αρωγή των μελών του Συλλόγου ανηγέρθη εις την Πολίχνην των Μαζεΐκων (=Κλειτορίας) ο Ανδριάντας του Παλαιών Πατρών Γερμανού.
Επίσης επέτυχε, όπως η 9η Μαρτίου εκάστου έτους αφιερωθή εις μνήμην του ΠΡΩΤΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΥ γεγονότος, το οποίον εξετυλίχθη εις την περιοχήν των Μαζεΐκων και έσωσε τους προσκεκλημένους εκ φυλακής και αποκεφαλισμού, αλλά και ολόκληρον την Επανάστασιν.
Επιθυμία του κ. Χρονοπούλου και των μελών του Συλλόγου ήτο και παραμένει να αφυπνισθή ο νους και η γνώσις κυρίως των νέων μας και φωτιζόμενα υπό του πνεύματος, να αποτελέσουν τέτοια ενθυμήματα, που είν’ άξια να διατηρήσουν ανόθευτον την ιστορικήν αλήθειαν για την Αθάνατον Γενιάν του Εικοσιένα!
Πάντα τ’ ανωτέρω γνωρίζων ο εν Πειραιεί Σύλλογος Καλαβρυτινών, τη πρωτοβουλία και μερίμνη του Προέδρου του κ. Χρονοπούλου Αθανασίου, διωργάνωσε με απόλυτον επιτυχίαν τις εκδηλώσεις εις τα Μαζέϊκα (=Κλειτορίαν) Καλαβρύτων.
Στόχος των εκδηλώσεων ήτο να γίνη κοινωνός των λεπτομερειών προσφοράς του τόπου μας εις την Παλιγγενεσίαν, τόσον ο εντόπιος πληθυσμός, όσον και ο πληθυσμός ευρυτέρων περιοχών. Ειδικώτερον να γίνη γνωστόν, πως το ταχύπτερον πνεύμα του Εθνεγέρτου Παλαιών Πατρών Γερμανού και των Καλαβρυτινών Προκρίτων, δια καταλλήλου ελιγμού, έσωσε την Επανάστασιν την τελευταίαν στιγμήν.
Εν ολίγοις ο Σύλλογος των εν Πειραιεί Καλαβρυτινών, δια των εκδηλώσεων, ήλθεν αντιμέτωπος με τους τρεις μεγάλους γίνοντες, ήτοι:
- Την Άγνοιαν
Η άγνοια δεν είναι απλώς δεινόν, αλλά και πηγή κακίας. «Τρία είναι τα δεινά, τα φοβερά εις τον κόσμον, τα αρχέκακα πάσης κακίας: Η άγνοια, η φιλαυτία και η τυραννία» κατά τον Άγιον Μάξιμον. Αλλά τα δύο άλλα προέρχονται από την άγνοιαν. Αυτή βρίσκεται εις την κορυφήν και αποτελεί κάθε κακίας αφορμήν.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης χαρακτηρίζει την άγνοιαν ως «νύκτα των παθών», σκοτάδι βαθύ εις το οποίον την κυριαρχίαν έχει ο διάβολος. Αν η γνώσις είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος, τότε η άγνοια είναι το ηθικόν σκοτάδι.
- Την Λήθην
Το δεύτερον πάθος, ο δεύτερος γίγαντας της πνευματικής μας ζωής είναι η λήθη.
Έτσι εις την πνευματικήν ζωήν, η λήθη είναι μία παθολογική κατάστασις της ίδιας της ψυχής του ανθρώπου. Μάλιστα οι Πατέρες την χαρακτηρίζουν ως Άδην. Είναι κακία ψυχής, διότι είναι λησμοσύνη των κατά φύσιν καλών, αφού είναι αποτέλεσμα μιάς συμπεριφοράς που προηγήθηκε και που δεν είναι ελεύθερη από ενοχήν.
- Την Ραθυμίαν
Αποτελεί μίαν από τις πολύ μεγάλες παθολογικές καταστάσεις του νου και συγγενεύει πολύ με τις δύο προηγούμενες καταστάσεις, την άγνοιαν και την λήθην. Είναι θα λέγαμε, μία τεμπελιά, οκνηρία, αδιαφορία, δυσκινησία.
Την ονομασίαν εις τα τρία αυτά πάθη έδωσεν ο Μάρκος ο Ασκητής και τα ωνόμασε Γίγαντες.
Αυτά τα τρία πάθη χρησιμοποιούν εκείνοι οι οποίοι θέλουν να μειώσουν την Εθνικήν μας υπόστασιν και να απαξιώσουν την προσφοράν της Εκκλησίας εις τον Αγώνα υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Ο Σύλλογος των εν Πειραιεί Καλαβρυτινών, δια των προαναφερομένων προσπαθειών του «… και με την αρίστην μνήμην του Θεού, σκεπτόμενος πάντοτε όσα είναι αληθινά, όσα είναι σεμνά, όσα είναι σεβαστά, όσα είναι σύμφωνα με το δίκαιον, όσα έχουν καλήν φήμην και οποιαδήποτε άλλην αρετήν και έργον που είναι άξιον επαίνου, επιθυμεί να νικήση την παγκάκιστην λησμοσύνην και να την διώξη μακριά μας. Με την φωτισμένην και ουράνιαν γνώσιν, να εξαφανίση την καταστρεπτικήν και σκοτεινήν άγνοιαν. Με την κάλλιστην και γεμάτην από αρετήν προθυμίαν, να διώξη μακριά μας την άθεη ραθυμίαν, που φυτεύει μέσα εις την ψυχήν το κακό….» (ΒΕΝΕΔΙΚΤΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ).
Τον πανηγυρικόν δια το ιδιαίτερον νόημα των εκδηλώσεων εξεφώνησεν ο Πρόεδρος του Συλλόγου Καμενιανιτών, Δροβολοβιτών, Δεσινιωτών Καλαβρύτων, λογοτέχνης Καμενιανίτης κ. Νικολόπουλος Κωνσταντίνος, κατ’ ευθείαν γραμμήν απόγονος (= τετράκις εγγονός) του Καμενιανίτη Οπλαρχηγού της Παλιγγενεσίας Χρήστου Νικολοπούλου, φέροντος το αγωνιστικόν όνομα Ξενοχρήστος.
Ο ομιλητής πέραν του ότι εγκωμίασε την πρωτοβουλίαν του ακαμάτου Προέδρου του Συλλόγου των εν Πειραιεί Καλαβρυτινών, εξήρε και την ανιδιοτελή προσφοράν των μελών του Συλλόγου αυτού.
Ο κ. Νικολόπουλος εστάθη ιδιαιτέρως εις το καινούργιο Εικοσιένα, το οποίον βιώνομε με τον χειρότερον τρόπον, όπως: οικονομικήν κρίσιν, βιολογικόν πόλεμον, απειλές και προκλήσεις και επάνω απ’ όλα υπό την κλαγγήν των όπλων μεταξύ Ορθοδόξων Χριστιανικών Χωρών.
Και για να έλθω περισσότερον κοντά εις τα πράγματα, να μου επιτραπή, όπως προβώ αποσπασματικά εις την παράθεσιν ενίων εκ των λεχθέντων υπό του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Τιράνων και Πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου: «Τον τελευταίον καιρό όλο και περισσότερο γίνεται λόγος για την Παγκοσμιοποίηση, με ποικίλες σημασιολογικές φορτίσεις, κυρίως οικονομικές, αλλά και πολιτιστικές….. Οι κοινωνικές διαφοροποιήσεις στο εσωτερικόν των χωρών, οι διογκούμενες πλασματικές ανάγκες, οι θρησκευτικές εντάσεις, η τρομοκρατία, τα ναρκωτικά, η οικονομική κρίση ή κατάρρευση, η λεηλασία του περιβάλλοντος, επιφέρουν πλανητικές δονήσεις».
Το ωργανωμένον έγκλημα εις όλον του το μεγαλείον και ακόμη περισσότερον.
Αφού ενετρύφησα, τόσον περί την τάξιν της διοργανώσεως των εκδηλώσεων και του Πνευματικού Μεγαλείου αυτών, όσον και περί την ομιλίαν του κ. Νικολοπούλου Κωνσταντίνου, κατέληξα εις το συμπέρασμα: Η Λεβεντογένα, η Γενιά του Εικοσιένα, άφησεν εις ημάς βαριά παρακαταθήκην και μας στέλνει σαφές μήνυμα ότι: «η ευγένεια (=η ευγενής καταγωγή) υποχρεοί», δι’ ὃ επιβάλλεται να συνεχίσωμε τον αγώνα με αμείωτον ενδιαφέρον. Ήλθε λοιπόν η ώρα, να τολμήσωμε πνευματικά.
Η ίδια η Ευρώπη αναμένει εναγωνίως τον φερέγγυον λόγον της Ορθοδόξου Ελλάδος και ημείς δεν πρέπει να αποποιηθούμε τις ευθύνες μας έναντι του λαού της Ευρώπης.
Φωτόπουλος Δ. Γεώργιος-Γεωργάκης
Εκ Μεγάλης Βρύσης Καμενιάνων Καλαβρύτων
