Παρότι τα ταυτίζουμε , το Τριώδιο δεν έχει σχέση με τα χρονικά παράλληλα δρώμενα και τις μασκαράτες.
Η πορεία προς το Πάσχα.
1. Τριώδιο ονομάζεται τ’ ομώνυμο εκκλησιαστικό βιβλίο με τους ύμνους που ψάλλονται στις εκκλησίες από σήμερα μεχρι το Μ. Σάββατο ( υμνολογική περίοδος ).
Οι ύμνοι έχουν τρεις ωδές, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ύμνους της εκκλησίας, που έχουν εννέα ωδές.
2. Εν τούτοις ως χρονική περίοδος , Τριώδιο ονομάζεται η περίοδος από σήμερα μέχρι την Κυριακή της Τυροφάγου , πριν την Καθαρά Δευτέρα.
– Οι ύμνοι του Τριωδίου γράφτηκαν από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα.
Χειρόγραφα των ύμνων του Τριωδίου σώζονται από τον 10ο αιώνα μ.Χ. ενώ για πρώτη φορά τυπώθηκε βιβλίο το 1522 στην Βενετία.
– Οι επόμενες Κυριακές μέχρι την Καθαρά Δευτέρα ονομάζονται και νοηματοδοτούν τα εξής:
Η πρώτη Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, προτρέπει τους Χριστιανούς να είναι ταπεινοί, όπως ο Τελώνης και όχι επηρμένοι όπως ο Φαρισαίος.
Η δεύτερη Κυριακή του Ασώτου, διδάσκει την αξία της μετάνοιας και το μεγαλείο της συγχωρέσεως.
Η Πέμπτη ημέρα της 2ης εβδομάδας του τριωδίου, ονομάζεται λαογραφικά Τσικνοπέμπτη και για φέτος πέφτει στις 16 Φεβρουαρίου.
Το Σάββατο πριν από την τρίτη Κυριακή ονομάζεται Ψυχοσάββατο ή Σάββατο των Ψυχών. Καθιερώθηκε από την εκκλησία ως ημέρα που προσευχόμαστε και προσφέρουμε κόλλυβα για τους συγγενείς και φίλους μας που έχουν “φύγει” , καθώς και όλους αυτούς που για διάφορους λόγους δεν μνημονεύονται σε μνημόσυνα τον υπόλοιπο χρόνο.
Παρόλο που κάθε Σάββατο του έτους είναι αφιερωμένο από την εκκλησία στους θανώντες, το συγκεκριμένο Σάββατο έχει ιδιαίτερη σημασία.
Η τρίτη Κυριακή της Απόκρεω, αναφέρεται στη Δευτέρα Παρουσία, στην Κρίση και στη χριστιανική αγάπη. Ονομάζεται έτσι, επειδή είναι η τελευταία ημέρα που οι πιστοί επιτρέπεται να φάνε κρέας.
Η εβδομάδα που ξεκινά μετά της Απόκρεω, ονομάζεται της Τυρινής ή Τυροφάγου και επιτρέπεται η βρώση τυροκομικών, αυγών και ψαριών.
Η τέταρτη Κυριακή της Τυροφάγου, αναφέρεται στην εξορία των πρωτόπλαστων από τον Παράδεισο. Έτσι, το Ευαγγέλιο της ημέρας παροτρύνει τους πιστούς να νηστεύουν χωρίς να το επιδεικνύουν, να συγχωρούν όσους τους έχουν βλάψει και να διάγουν βίο ενάρετο και ελεήμονα.
Ακολουθεί η Καθαρά Δευτέρα ( φέτος 27 Φεβρουαρίου) , με την οποία ξεκινά η περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Περίοδος νηστείας, προσευχής, περισυλλογής, κατά την οποία οι πιστοί προετοιμάζονται για την μεγάλη Εβδομάδα των Παθών και την Ανάσταση.
Ονομάζεται Τεσσαρακοστή γιατί μιμείται την σαρανταήμερη νηστεία που έκανε ο Χριστός, ενώ λέγεται και Μεγάλη για να υπάρχει σαφής διαχωρισμός από τη νηστεία των Χριστουγέννων.