Προσφάτως ανέγνωσα εις τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημοσιεύματα ευπατρίδη ως ακολούθως:
- «… Και τότε και σήμερα υπήρχαν τα ίδια θέματα, (όπως ακριβώς εκείνην την εποχήν) οι Καμενιανίτες τον αείμνηστον (Ψηλόν των Καμενιάνων) τον “ΛΙΘΟΒΟΛΗΣΑΝ” μεσ’ την Ιστορικήν Μεγάλην Βρύση των Καμενιάνων με τις πέτρες. Δεν σας το είπε ο “Γιωργάκης” που τον φυγάδευσε;».
Απάντησις:
Εκ της αλληλουχίας των γεγονότων και από την συνεκτίμησιν ωρισμένων παραμέτρων εκτιμώ βάσιμα ότι ο Γεωργάκης εις τον οποίον αναφέρεται ο φίλος μου ευπατρίδης είναι ο γράφων το παρόν κείμενον. Άλλωστε εις τα εκάστοτε δημοσιεύματά μου υπογράφω ως Φωτόπουλος Δ. Γεώργιος-Γεωργάκης.
Όμως αγνοώ το συγκεκριμένον περιστατικόν του λιθοβολισμού του «Ψηλού των Καμενιάνων» =(του αειμνήστου Λάμπη Αθανασοπούλου). Όχι μόνον το αγνοώ, αλλά -μετά λόγου γνώσεως- το αποκλείω. Εκτός αν ο ευπατρίδης φίλος μου με τον όρον ελιθοβόλησαν, ομιλών αλληγορικά, εννοεί κάτι άλλο, το οποίον αδυνατώ να εκτιμήσω.
Για να μην μακρηγορώ, ο αείμνηστος Λάμπης Αθανασόπουλος διετέλεσε Πρόεδρος του Πολιτιστικού μας Συλλόγου επί σειράν δεκαετιών και διέθεσεν ολόκληρον τον εαυτόν του επ’ αγαθώ της τοπικής κοινωνίας, αλλά και της ευρύτερης τοιαύτης.
Όλοι υποκλινόμεθα εις το πρόσωπόν του, όταν ευρίσκετο εν ζωή και τώρα υποκλινόμεθα εις την μνήμην του.
Τον αείμνηστον Λάμπην αντικατέστησα εις την Προεδρίαν του Συλλόγου μας και τον είχα αξιόλογον σύμβουλον επί εννέα (9) χρόνια, διαρκούσης της θητείας μου ως Προέδρου. Ως εκ τούτου δύναμαι να γνωρίζω για την ανεκτίμητον προσφοράν του πλείονα ή όσα οιοσδήποτε διατείνεται.
Με λίγα λόγια ο Λάμπης δεν εγκατέλειψε τον Σύλλογον μέχρις ότε εκλήθη από τον Κύριον εις την αιωνιότητα. Είμαι πλέον ή βέβαιος ότι και από εκεί πρεσβεύει υπέρ ημών.
Ας δεχθεί το παρόν δημοσίευμα ως μνημόσυνον για το ενδιαφέρον του και την ανεκτίμητον προσφοράν του προς τον ΕλληνοΧριστιανικόν Πολιτισμόν και όχι μόνον. Ε…! είναι αδιανόητον να είχεν ευρεθή ανθρώπινον χέρι, το οποίον να τον είχε λιθοβολήσει. Ο Κύριος τον εκάλεσε παρ’ Αυτώ την στιγμήν κατά την οποίαν ευρίσκετο εις το απόγειον της σοφίας του. Θεωρώ χρέος μου, προσευχόμενος, να του ειπώ: Αναπαύσου Χαράλαμπε εις την παρά τω Φιλανθρώπω ζωήν την μακαρίαν και πρέσβευε υπέρ ημών.
Εις το παρόν δημοσίευμα κάνω λόγον για:
α. Ιστορικήν Πηγήν Μεγάλης Βρύσης,
β. Βίγλαν,
γ. Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου,
δ. Οικίαν Λάγιο-Γιάννη και
ε. Σχολείον Καμενιάνων.
Παρατίθενται φωτογραφίες αυτών.
- Σχολιάζει ο ευπατρίδης εδάφιον του δημοσιεύματός μου εις την Τοπικήν Εφημερίδα Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ (Οκτωβρίου 2016) εις το οποίον τοποθετούμαι ως ακολούθως: «Οι συμπατριώτες μας λατρεύουν και το άγραφον δίκαιον, το δίκαιον που γεννήθηκε με τον άνθρωπον και θα πεθάνει με τον άνθρωπον. Λατρεύουν τους άγραφους ηθικούς νόμους, χωρίς τους οποίους δεν νοείται κοινωνία. Δεν διακατέχονται από πάθη και συμφέροντα. Βέβαια τα συμφέροντα και τα πάθη είναι φαινόμενον γνωστόν ακόμη και από την Αρχαιότητα [(Ομήρου Ηλιάδα, Ραψωδία Α΄) Ηροδότου Γ 134, 135), καθώς και από την κωμωδίαν («Αριστοφάνους Εκκλησιάζουσαι»].
«Εφ’ όσον τα συμφέροντα και τα πάθη κυβερνούν τα ανθρώπινα δεν θα σταματήσουν οι συγκρούσεις και οι πόλεμοι» (Θουκυδίδης).
Τώρα γιατί σχολιάζει την προαναφερομένην τοποθέτησίν μου δεν γνωρίζω. Άλλωστε προς επίρρωσιν της τοποθετήσεώς μου αυτής -πέραν των όσων απεκόμισα από το οικογενειακόν μου περιβάλλον, από την κοινωνικήν μου ζωήν και τα μαθητικά θρανία- παραπέμπω και εις ωρισμένες πηγές. Έπειτα το δίκαιον είναι μέσα εις την ανθρωπίνην φύσιν. Ο άνθρωπος φύσει απεχθάνεται την αταξίαν, το κενόν και το άδικον, επειδή είναι αρνητικές και φθοροποιοί καταστάσεις για την ύπαρξίν του και την ζωήν του.
«Εν δε δικαιοσύνη συλλήβδην πασ’ αρετή ένι» (Αριστοτέλης).
Τέλος μην μας διαφεύγει ότι ελευθερία είναι η φυσική, κοινωνική και ηθική εκείνη μορφή και κατάστασις της ζωής του ανθρώπου, κατά την οποίαν αυτός ζη, σκέπτεται, λέγει και δρα, άνευ τινός εξωτερικού καταναγκασμού ή εσωτερικής τινος αιτίας και πάθους, προσαρμοζόμενος πάντοτε εις τα κοινοπαράδεκτα δεδομένα της επιστήμης, της δικαιοσύνης και της ηθικής.
«Το εύδαιμον, το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον». (Θουκυδίδης).
Κατά συνέπειαν απαιτείται ευψυχία (γενναιότης), για ν’ απαλλαγούμε, να ελευθερωθούμεν από τα παράνομα, τα κοντόφθαλμα συμφέροντα και τα πάθη μας. Έτσι επιτυγχάνεται αγάπη, σύμπνοια, αλληλοσεβασμός, συνεργασία και προσήλωσις εις τον στόχον, όπως είναι ο τίτλος και το τέλος του δημοσιεύματός μου εις το οποίον υπάρχει το σχολιαζόμενον υπό του ευπατρίδη εδάφιον.
- Επίσης σχολιάζει εδάφιον από δημοσίευμά μου επ’ ευκαιρία της κοπής της Βασιλόπιτας εις το Πνευματικόν Κέντρον του χωριού μας 18 Ιανουαρίου 2016. Αφού κάνει λόγον για τον γράφοντα, τοποθετείται ως ακολούθως:
«Επίσης σε άλλο δημοσίευμά του μας λέει ότι οι πρόγονοί μας ΣΥΝΕΥΡΙΣΚΟΝΤΟ στην Βίγλα κάτω από το σπίτι του Λαγιο-Γιάννη και έλυναν τα όποια προβλήματα που ανέκυπταν…».
Επειδή την λέξιν συνευρίσκοντο ουδέποτε έχω χρησιμοποιήσει είτε εις τον γραπτόν είτε εις τον προφορικόν λόγον, γιατί αφήνει αιχμές για παρερμηνείες κ.λπ. π.χ. «τη τοιαύτη γυναικί τον τοιούτον συνευρεθέντα» (Βασίλ. Αυτ. Προχειρ. Σελίδα 244, 10 κ.λπ.), ας μου επιτραπεί να διαφωνήσω άρδην με το συγκεκριμένον σχόλιον.
Παραθέτω φωτοαντίγραφον του αδοκίμως σχολιαζομένου εδαφίου, όπως είναι εγγεγραμμένον εις την Εφημερίδα.
Παρ’ όλα αυτά, όποιος επιθυμεί, είναι εις την διάθεσίν του ολόκληρον το δημοσίευμά μου, εις το οποίον υπάρχει το σχολιαζόμενον υπό του ευπατρίδη εδάφιον. Και μάλιστα με τον τίτλον της εφημερίδας, η οποία το φιλοξένησε, με χρονολογίαν και την φωτογραφίαν μου.
Τα θεσμικά όργανα, ἐν οἷς και η τότε Γερουσία των Καμενιάνων, προκειμένου να επιλύσουν οιαδήποτε προβλήματα ΣΥΝΕΔΡΙΑΖΟΥΝ.
Και τώρα για την ιστορίαν εις άλλον δημοσίευμά μου γράφω: «Όμως όλοι έχουμε λόγον και μάλιστα πολύ περισσότερον για τα κοινά. Όμως όχι λόγον με πεταχτήρια, σφενδόνες κ.λπ., αλλά επί στρογγυλής τραπέζης. Λέγω επί στρογγυλής τραπέζης, για να μην προβληματιζόμεθα ποιός θα καθίσει στην κεφαλή και ποιός στο πλάϊ. Άλλωστε η Γερουσία των Καμενιάνων, όταν ΣΥΝΕΔΡΙΑΖΕ στη Βίγλα χρησιμοποιούσε γιά έδρανα τις πέτρες και γιά τήβεννον τις μπόλκες».* Ενταύθα οφείλω να επισημάνω ότι σήμερον δεν είναι ορατή η άγρια ομορφιά του περίοπτου τοπωνυμίου ΒΙΓΛΑ, ένεκεν ανθρωπίνων παρεμβάσεων. Έτσι είναι: «ουδέν καλόν αμιγές κακού και τἀνάπαλιν».
Επίσης σε άλλο δημοσίευμά μου γράφω: «Όταν στο χωριό μας, στους Καμενιάνους, κατά τα αραβοσιτάλωνα του έτους 1948, έπεσαν οι πρώτες ντουφεκιές του εμφυλίου πολέμου, η Γερουσία ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ υπό ψιλοβρόχι κάτω από τα υπεραιωνόβια πλατάνια της Ιστορικής Πηγής της Μεγάλης Βρύσης».
Ομολογουμένως δεν δύναμαι να κατανοήσω τον λόγον, για τον οποίον ο φίλος μου ευπατρίδης επήγε έξι (6) χρόνια πίσω και εσχολίασε δημοσίευμά μου αλλοιώνων άμα το κείμενον του δημοσιεύματος.
Εγώ γράφω εις το συγκεκριμένον εδάφιον: «συνεδρίαζεν η Γερουσία των Καμενιάνων», εκείνος εις το σχόλιόν του γράφει: «…. Οι πρόγονοί μας συνευρίσκοντο».
Επειδή έχω κατά νουν Αρχήν της Νομικής Επιστήμης του Ποινικού Δικαίου, «καλλίτερα να αθωωθούν εκατό ένοχοι, παρά να καταδικαστή ένας αθώος», άγομαι εις την κατά πάντα μαχητήν άποψιν ότι, ο φίλος μου ευπατρίδης έγραψεν εις το σχόλιόν του, την λέξιν ΣΥΝΕΥΡΙΣΚΟΝΤΟ αντί της λέξεως ΣΥΝΕΔΡΙΑΖΕ, τούτο εγένετο εν τη ρύμη του λόγου και δη υπό την επήρειαν του βομβαρδισμού του από ξένες γλώσσες. Άλλην έννοιαν έχει ο όρος ΣΥΝΕΥΡΙΣΚΟΝΤΟ εις τις γλώσσες άλλων χωρών και άλλην εις την Ελληνικήν Γλώσσαν.
Για τον λόγον αυτόν εκτιμώ ότι αξίζει να αναφερθώ εις το εξής περιστατικόν. Εν έτει 1990, εν όψει του ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΙΤΑΛΙΑ 1990, συμμετείχα εις διάσκεψιν για την επεξεργασίαν των μέτρων κατά την εν λόγω Αθλητικήν Διοργάνωσιν, η οποία διάσκεψις επραγματοποιήθη εις την Αστυνομικήν Ακαδημίαν της Ρώμης, με συμμετοχήν Αξ/κών της Αστυνομίας απ’ όλες τις Χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, οι οποίοι ησχολούντο με την βίαν κατά τις Αθλητικές Διοργανώσεις.
Προϊούσης της συζητήσεως, έφθασεν εις τ’ αφτιά μου, από την διερμηνείαν η λέξις συνευρεθήκαμε. Κατά τον χρόνον του γεύματος απηυθύνθην εις τον Ιταλόν Αξ/κόν, ο οποίος συντόνιζε τις εργασίες της διασκέψεως και του εζήτησα να μην συμπεριληφθή εις τα κείμενα της διασκέψεως η λέξις συνευρεθήκαμε και του έκανα ανάλυσιν της εννοίας της εις την Ελληνικήν Γλώσσαν.
Εγένετο αποδεκτόν το αίτημα απ’ όλους τους συνδαιτυμόνες «Συμφωνία Κυρίων».
Και η λέξις αντικατεστάθη με άλλην ενδεδειγμένην. Σημειωτέον ότι όλοι Εγκωμίασαν τον πλούτον της Ελληνικής Γλώσσας, δηλώσαντες άμα ότι πολύ θα ήθελαν να την σπουδάσουν και δη την Αρχαίαν Ελληνικήν.
Τώρα για την Γερουσίαν των Καμενιάνων εις δημοσίευμά μου χρησιμοποιώ την λέξιν έδρανα, (έδρανον = ποιητικός τύπος του ουσιαστικού έδρα = κάθισμα). (Οδύσσεια γ7-8 «Εννέα δ’ έδραι έσαν, πεντακόσιοι δ’ εν εκάστη ήατο και προύχοντο εκάστοθι εννέα ταύρους»), τουτ’ έστιν: Εννέα έδρες βρίσκονταν και πεντακόσιοι κάθονταν σε κάθε μιά, και η σειρά εννιά ’μπρος είχε ταύρους. Σύνεδρος =(αυτός που κάθεται μαζί με άλλους σε συμβούλιον ή επιτροπήν). Η λέξις απέκτησεν ήδη από την αρχαίαν εποχήν την σημασίαν συμβούλιον και εφηρμόσθη έκτοτε εις διαφόρους θεσμούς, όπως το Πολεμικόν Συμβούλιον των Στρατηγών εις την Αθήνα, ο Άρειος Πάγος, η Ρωμαϊκή Σύγκλητος, το Ιουδαϊκόν Συνέδριον κ.λπ. (Γιατί όχι και η Γερουσία των Καμενιάνων;).
Συμπέρασμα:
Όπως βλέπομεν η κάθε λέξις της Γλώσσας μας, της Ελληνικής Γλώσσας, της Γλώσσας με τα εβδομήντα εκατομμύρια λεκτικούς τύπους, έχει πολύ λεπτήν έννοιαν και όταν την χρησιμοποιούμε, επιβάλλεται πριν πιάσωμε την γραφίδα, να λέγωμε: «Προσκυνώ Σε Γλώσσα» (Γεώργιος Μπαμπινιώτης).
Επίσης ο κ. Μπαμπινιώτης εις το βιβλίον του Χριστιανική και Ελληνική Πνευματικότητα γράφει: «Βαθύς γνώστης της κοινωνικής πραγματικότητας ο Χρυσόστομος ξέρει καλά τι σημαίνει για τις ανθρώπινες σχέσεις ο τρόπος που μιλάμε ο ένας στον άλλον, η καλή ή κακή γλωσσική συμπεριφορά προς τους άλλους. Όλες οι ανθρώπινες σχέσεις περνάνε μέσα από τη γλώσσα και τον τρόπον που εκφραζόμαστε».
Πέραν των όσων ελέχθησαν ανωτέρω, οφείλω να ευχαριστήσω τον ευπατρίδη φίλον μου, ο οποίος με τον σχολιασμόν του μου έδωσε την ευκαιρίαν να αναλύσω έτι μάλλον ό,τι δεν αντελήφθη πλήρως ή ενδεχομένως και να μην εγνώριζε, χωρίς ασφαλώς μία τοιαύτη άγνοια να είναι επιλήψιμος.
Υ/Γ
* Η μπόλκα ήταν χονδρόν ανδρικόν επανωφόρι τύπου κάπας, ένδυμα των χωρικών κατά το πάλαι ποτέ. Προϊόν της οικιακής βιοτεχνίας, υφαντόν εις τον αργαλειόν και επεξεργασμένον εις την νεροτριβήν, προκειμένου να αποκτήση χνούδι και πυκνότητα η ύφανσίς του. Ιδιαίτερη λαμπρότητα του έδιναν τα εξωτερικά ποικίλματα, κεντημένα με τέχνην και μεράκι δια χειρών λεπτολόγων καλλιτεχνών. Οι νοικοκυρές εις την προσπάθειάν των να δημιουργήσουν ένα αρμονικόν κοκτέιλ ενδυμασιών μέσα εις την τοπικήν κοινωνίαν, κατά την βαφήν των προαναφερομένων ενδυμάτων, έδιναν εις έκαστον διαφορετικόν χρωματισμόν. Έτσι επετυγχάνετο η αρμονία, στοιχείον απαραίτητον για την ζωήν των ανθρώπων. Όπως μου αφηγείτο ομογενής εξ Αμερικής, όταν το φθινόπωρο τα φυλλώματα των δένδρων έτειναν προς ξήρανσιν και έδιναν διάφορους χρωματισμούς, οι άνθρωποι περιήρχοντο τα δάση, έκαναν την λεγομένην «κρουαζιέραν των χρωμάτων». Και τούτο, προκειμένου να πάρουν από τους τόκους του φυσικού περιβάλλοντος την αρμονίαν, την ηρεμίαν, την γαλήνην. Εις την αρχαιότητα οι ΄Ελληνες είχαν θεοποιήσει την αρμονίαν και τον ρυθμόν.
Επανέρχομαι και επισημαίνω ότι οι μπόλκες κατεσκευάζοντο από πρόβειον μαλλί και ήταν ό,τι καλλίτερον για την αντιμετώπισιν του ψύχους κατά τους χειμερινούς μήνες.
Παραθέτω το παρόν Υ/Γ, προκειμένου να φέρω εις την επιφάνειαν τον τρόπον σκέψεως και ζωής, το εὖ ζῆν των προγόνων μας, προσέτι δε και την αρχοντιάν αυτών των ανθρώπων, οι οποίοι μας παρέδωσαν το τρίπτυχον: Αγάπη – Συνεργασία – Απλότης. Τούτων η Απλότης είναι αρωγός των δύο πρώτων και συντελεί εις την καλλιτέραν επίλυσιν των προβλημάτων. Συνεδρίαζεν η Γερουσία των Καμενιάνων όχι εις πολυτελή γραφεία, όχι με βαρύτιμα ενδύματα, αλλά με έδρανα τις πέτρες και τήβεννον τις μπόλκες.
«Φιλοκαλούμέν τε γαρ μετ’ ευτελείας….». Τουτ’ έστιν, αγαπούμε το ωραίον και μένουμεν απλοί (Περικλέους Επιτάφιος 40). Αυτό είχαν ενστερνισθεί απολύτως, το είχαν κάνει τρόπον ζωής οι παλαιοί Καμενιανίτες.
Η απλότης σκέψεων και ενεργειών, η αγάπη και η συνεργασία είναι σήμερον αναγκαίες παρά ποτέ άλλοτε.
Σήμερον η αγροτοκτηνοτροφία μας βάλλεται παντοιοτρόπως. Επίσης βάλλεται το φυσικόν περιβάλλον, έτι μάλλον η Πολιτιστική μας Κληρονομιά, η Ιστορία, η Παράδοσις, η Εκκλησία. Η Υγεία μας αντιμετωπίζει πλείστα όσα προβλήματα και δη ύστερα από την πανδημίαν του ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ.
Κάποια κέντρα λήψεως αποφάσεων κάνουν προσπάθειες, βάλλουν κατά της αλληλεγγύης, της αγάπης, της σύμπνοιας, προκειμένου να δημιουργήσουν αποπροσανατολισμόν.
Δεν θα ήταν πολυτέλεια εάν εκάναμε μίαν αναδρομήν εις το παρελθόν και να ιδούμε πώς επέρασαν μέσα εις τον χρόνον οι πρόγονοί μας, οι ήρωες αυτοί της ζωής, κατά κύριον λόγον ξωμάχοι γεωργοί και κτηνοτρόφοι, οι οποίοι επότισαν την γην με τον ιδρώτα των, οι μητέρες, οι οποίες συν τοις άλλοις ανάσταιναν τα νεαρά βλαστάρια της Φυλής μας, τα Καμενιανιτόπουλα και οι Καμενιανιτοπούλες, που τραγουδούσαν, εστόλιζαν και ομόρφαιναν την ζωήν, αψηφώντας τους κόπους και τα βάσανά της.
Προς τούτο περιποιεί εις ημάς τιμήν και χαράν, αν οι επισκέπτες μας επερνούσαν από το Λαογραφικόν Μουσείον του χωριού μας, το Λαογραφικόν Μουσείον των Καμενιάνων και εγένοντο κοινωνοί των εκθεμάτων. Επί πλέον όποιοι εκ των νέων μας, κατά κύριον λόγον οι κατοικούντες εις μεγαλουπόλεις και δεν γνωρίζουν την ζωήν του χωριού και της υπαίθρου γενικώτερον, όταν επισκέπτωνται την πατρώαν γην, ας κάνουν μίαν βόλταν από τα ποιμνιοστάσια, όπου κατά το πάλαι ποτέ είχαν τα ποίμνιά των και τις λοιπές κτηνοτροφικές ασχολίες των οι κτηνοτρόφοι =(παραγωγήν άριστων γαλακτοκομικών προϊόντων κ.λπ.). Ευτυχώς που και σήμερα υπάρχουν λιγοστοί μεν αλλά άριστοι κτηνοτρόφοι.
Επίσης θα ήτο ευχής έργον να επισκεφτούν τα αγροκτήματα του χωριού μας, τα οποία πέραν από το άριστον ψωμί, μας έδιναν και εκλεκτές ποικιλίες κηπευτικών.
Τι να ειπούμε και για τους αμπελότοπους εκεί όπου κατά το παρελθόν έσφυζεν από ζωήν η αμπελοκαλλιέργεια και εις τις αρχές του Φθινοπώρου το γλέντι του τρύγου και η λοιπή επεξεργασία του γλεύκους, εκ του οποίου το άφθονον κρασί, το νέκταρ των Θεών εις τα νοικοκυριά μας.
Τέλος η απόσταξις των στέμφυλων, για την παραγωγήν του τσίπουρου, της τσικουδιάς κατά την κρητικήν διάλεκτον.
Εις όλον το διάστημα της αγροτοκτηνοτροφικής απασχολήσεως και εις τις μεταξύ των ανθρώπων σχέσεις εις τα χωριά μας επικρατούσε και επικρατεί ο αλληλοσεβασμός, η απλότης, η τάξις, η συνεργασία, η μεθοδευμένη εργασία, με λεπτότητα και μεράκι.
Αρχοντιά εις όλον της το Μεγαλείον.
Εν Καμενιάνοις 22 Σεπτεμβρίου 2022
Φωτόπουλος Δ. Γεώργιος-Γεωργάκης
Εκ Μεγάλης Βρύσης Καμενιάνων Καλαβρύτων